LJEKOVITO BILJE: Đurđevak (Convallaria majalis)

ĐURĐEVAK
Convallaria majalis


Drugi nazivi: đurđica, šmarnica, đurđevac.

Đurđevak ima  lijepe bijele mirisne cvjetiće, viseće i raspoređene u grozdovima. Svaki cvjetic sastoji se iz šest latica, tako da podsjeca na zvončić. Cvjeta u maju. Tamnozeleni kopljasti listovi, obično po dva-tri, obavijaju cvijetnu dršku . .
Brzo se širi i pokriva tlo zahvaljujući podzemnom stablu ,rizomu, kojim se razmnožava.
Ðurđevak ima debeo , člankovit, bjeličast, horizontalan korijen. Iz njega se razviju anajčeše 2 lista, koji su na dugoj peteljci  i cvjetna stabljika koja je kraća od listova.
Svi dijelovi biljke su ljutog i gorkog ukusa.  Plod je crvena boba. Sadrži do 6 plavih sjemenki.

Raste u sjenovitim bjelogoričnim šumama, posebno u hrastovim, u šikarama, na brdskim livadama, a uzgaja se i oko kuće.
 Đurđevak je na mnogim mjestima prorijeđen zbog prevelikog iskorištavanja. Ipak, zahvaljujuci brzom vegetativnom razmnožavanju rijetko dolazi do istrijebljenja.

Sadrži otrovne glikozide i alkaloide.

Za lijek se koriste svi dijelovi  biljke, cvjetovi, lišće i korijen.
Biljku treba brzo sušiti i spremiti  jer je vazduh i vlaga te enzimi brzo kvare.


Ljekovito djelovanje se pokazuje u pojačanom izlučivanju mokraće i posebno kod srčanih bolesnika nervoznog stanja gdje reguliše rad srca, jača ga, ublažava grčeve i djeluje povoljno na krvne žile.
Za liječenje srčanih neuroza može da se kombinuje sa tinkturom valerijane.  Svježa biljka je ljekovitija i postojanija i jače djeluje.
U narodnoj medicini se još upotrijebljava u obliku tinkture (u rastvoru alkohola) kao umirujuće sredstvo za smanjivanje bolova ,kod upalnih procesa, za liječenje vodene bolesti a pomaže kod epilepsije te  moždanog udara – kapi.
Đurđevak se upotrijebljava  i za liječenje živaca, protiv glavobolje i kao  preventivno sredstvo kod zaraznih bolesti i epidemija.

Biljka je Otrovna i zato je treba oprezno upotrijebljavati.
Znakovi trovanja su jak proliv, povraćanje, opšta slabost i iznemoglost.
Kod trovanja đurđevkom kao protuotrov koristi se  u mlijeku kuhana hrastova kora.